بلاک چین چیست؟
به عنوان یک سیستم کاملاً جدید برای ثبت دادهها در اینترنت، بلاکچین یا فناوری بلاکچین به طریقی مطلوب میتواند توسط همگان بررسی شود. در این روش، بعد از ثبت دادهها، تغییر آنها بهطور کامل یا بسیار مشکل است.
ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین به بلاکچین وابسته هستند و برای درک بهتر این ارزها، لازم است ابتدا مفهوم و عملکرد بلاکچین را درک کنیم.
بلاکچین یک پایگاه داده غیرمتمرکز P2P است که به صورت عمومی (توسط همه افراد) و در هر زمانی قابل مشاهده است. اصلیترین وظیفه بلاکچین، ردیابی مالکیتهاست، به این معنا که مالکیت چه چیزی به چه کسی تعلق دارد.
در مقابل پایگاههای داده معمولی که یک فرد به عنوان مسئول آن شناخته میشود، بلاکچین هیچ فرد مسئولی ندارد. تا زمانی که تمام قوانین رعایت شوند، هر فرد میتواند ورودی جدیدی اضافه کند، اما بعد از اضافه شدن، دیگر تغییرات ممکن نیست.
بلاک چین نوع خاصی از پایگاه داده است که اطلاعات را در چندین کامپیوتر ذخیره کرده و تغییر آنها را غیرممکن میسازد. این پایگاه داده بر اساس مکانیسم اجماع به بلاکها اضافه میشود، و هر بلاک با بلاک قبلی ارتباط دارد. این مجموعه از بلاکها یک بلاکچین را تشکیل میدهند که اطلاعات در آن غیرقابل تغییر هستند.
در واقع، هر بلاک از یک هش و هش بلاک قبلی تشکیل شده است. این هشها به شناسایی بلاک و محتویات آن کمک میکنند. بنابراین، هر تغییر در یک بلاک باعث تغییر در همه بلاکهای قبلی میشود که این امر تقریباً غیرممکن است. این ویژگی ازعدمتغییرپذیری باعث مقاومت در برابر دستکاری و امکان تغییر دادهها میشود.
بلاکچین نه تنها برای ثبت تراکنشهای ارزهای دیجیتال بلکه برای موارد متنوع دیگر نیز استفاده میشود. به عنوان مثال، با در نظر گرفتن توضیحات بالا، میتوان بلاک چین را به شکل یک برج عمودی یا افقی تصور کرد. این ویژگیها باعث میشوند بلاکچین به عنوان یک راه حل خاص و امن برای ذخیره اطلاعات در اینترنت معرفی شود.
چگونه بیت کوین از بلاکچین استفاده میکند؟
بیت کوین از تکنولوژی بلاکچین به عنوان زیرساخت اصلی خود استفاده میکند. بلاکچین یک فناوری است که اطلاعات تراکنشها را به صورت بلوکهای زمانی به یکدیگر متصل کرده و به صورت زنجیرهای اطلاعات را ذخیره میکند. در مورد بیت کوین، این بلاکها حاوی اطلاعات مربوط به تراکنشها هستند.
- ساخت بلوکها: هر بلوک حاوی تراکنشهایی است که در یک بازه زمانی خاص انجام شدهاند. این تراکنشها از سوی کاربران بیت کوین انجام میشوند و به صورت جمعآوری شده در یک بلوک قرار میگیرند.
- رمزنگاری و هش کردن: هر بلوک اطلاعات تراکنشها را در خود ذخیره کرده و سپس با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری به صورت یک مقدار هش (hash) تبدیل میشود. این مقدار هش به صورت یکتا برای هر بلوک تولید میشود و به بلوک بعدی اطلاعات اضافه میشود.
- ارتباط میان بلوکها: مقدار هش بلوک قبلی در بلوک جدید به عنوان یک اطلاعات مرجع ذخیره میشود. این اقدام باعث ایجاد ارتباط زنجیرهای بین بلوکها میشود که به نام "بلاکچین" شناخته میشود.
- اعتبارسنجی توسط شبکه: تراکنشها توسط شبکه کاربران بیت کوین بررسی و تأیید میشوند. اعضای شبکه، به نام "ماینرها"، با حل مسائل ریاضی پیچیده (Proof of Work) تراکنشها را تأیید و بلوک جدید را به زنجیره اضافه میکنند.
- تأیید توسط بقیه نودها: بعد از اینکه یک ماینر بلوک را ایجاد و به زنجیره اضافه کند، بقیه نودها در شبکه این تغییرات را تایید میکنند و بلاکچین بهروزرسانی میشود.
- آزادی و شفافیت: برخی از مهمترین ویژگیهای بیت کوین، مانند آزادی مالی و شفافیت، ناشی از استفاده از بلاکچین است. هر کس میتواند تمام تراکنشهای بیت کوین را بررسی کرده و مشاهده کند.
تفاوت بلاکچین و بیت کوین
- بیت کوین و بلاکچین: این دو اصطلاح معمولاً با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند. بیت کوین یک ارز دیجیتال است که از بلاکچین به عنوان زیرساخت اصلی خود استفاده میکند. بلاکچین فناوری است که اطلاعات تراکنشها را به صورت زنجیرهای و توزیعشده ذخیره میکند.
- ارزهای دیجیتال دیگر: علاوه بر بیت کوین، ارزهای دیجیتال دیگری همچون اتریوم، لایتکوین، ریپل، و کاردانو نیز از بلاکچین به عنوان زیرساخت استفاده میکنند. هر ارز دیجیتال ممکن است ویژگیها و هدفهای خود را داشته باشد.
- استفاده در زمینههای مختلف: بلاکچین به عنوان یک تکنولوژی، در زمینههای مختلفی مانند بانکداری، حقوقی، زنجیره تأمین، بهداشت، و
حتی هوافضا و ماهنوردی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
- اهمیت بیت کوین در بلاکچین: بیت کوین به عنوان اولین کاربرد موفق بلاکچین، به اهمیت و شناخت این تکنولوژی کمک بسیاری کرده است. الگوها و پروتکلهای ایجاد شده توسط بیت کوین، برخی از اصول اصلی برای ارزهای دیجیتال و پروژههای بلاکچین دیگر شدهاند.
- توسعه بلاکچین: هر چند بیت کوین اولین کاربرد موفق بلاکچین است، اما توسعه و استفاده از این تکنولوژی به دامنههای بسیار گستردهتری گسترش یافته است. این امر به ایجاد ارزهای دیجیتال جدید، پروژههای هوش مصنوعی، اطمینان از امانت و بسیاری دیگر ادامه دارد.
به طور خلاصه، بلاکچین به عنوان یک فناوری توسعه یافته است که نه تنها به ارزهای دیجیتال محدود نمیشود بلکه در حوزههای متنوعی به کار میرود، و بیت کوین تنها یک نمونه از کاربردهای آن است.